Dow teorisinin dördüncü ilkesi: yatırımcı hizmeti

Fiyat grafiğinin klasik analizi gün içi ticaretin vazgeçilmez bir parçasıdır. Birkaç ay ve yıl zaman aralıklarını inceleyen temel yatırımcılar bile fikirlerini test etmek ve risklerden uygun şekilde korunmak için temel trend analizini kullanır. Borsanın atalet özellikleri, onun kısmi verimliliği 20. yüzyılın 80'li yıllarında gözlenmişti. Temel faktörler zayıflarken piyasanın hareket yönünü koruma yeteneği hakkında açıklamalardan biri George Soros'a aittir: hisse senedi piyasalarının refleksivite teorisi (Finansal simya). Bunun temel fikri piyasa katılımcıları davranışları üzerinde fiyat hareketi beklentileri ve psikolojik ataletin etkisi olduğu ve bunun da trendin kendi yönünü muhafaza etmesine yol açtığıdır.

Aşağıdaki grafikte (şek. 1) Alman hisse senedi endeksi DAX'ın haftalık mumları gösterilmiştir. Bu endekste Almanya ekonomisinin farklı sektörlerinden otuz şirketin hisse senetleri fiyatını içerir. Hisse oranı her şirketin sermayesine dayalı belirlenir. Euro bölgesi GSYİH'nın yüzde 20'sini Alman GSYİH kapsadığı için DAX AB'nin ekonomik büyüme ana sürücüsünü karakterize eder. AB fonlarından elde edilen ve diğer ülkelere kredi ve yatırım için verilen fonlar çoğunlukla bu ülkenin ekonomik durumuna bağlıdır.

Şek.1. Alman DAX (DE 30) endeksi. Açılış/kapanış fiyatları.

Endekse yatırım Avurpa Birliği'nin ekonomik iyileşme aşamasında yapıldığında cazip olur. Örneğin, 26 Eylül 2011'de endeks üzerinde alış pozisyonu günümüze kadar (10 Kasım 2014) yıllık yüzde 30 kar getirmiş olurdu (pozisyonun en büyük zararı (drawdown) yüzde 18'den daha az). Sermaye hareketi grafiğin yukarısında yükseliş kanalı olarak işaretlenmiş uzun vadeli dört yıllık trend tarafından belirlenir. Trend çizgisi mumun alt sınırına dayalı çizilir. Yatırımcı riskleri nasıl sınırlayabilir?
En basit yollardan biri trend sonunun ilk sinyalini yani trend çizgisinin ihlalini yakalamaktır (grafikte kırmızı oval ile işaretlenmiş). Örneğin, haftalık mum yükseliş kanalının sınırı altında kapanır kapanmaz pozisyonu kapatabilirdik. Tüm teknik analiz sinyallerinin istatistiksel ağırlığa sahip oldukları için biz ihlalin yanlış olduğunu kabul ediyoruz. Bu biraz zaman içinde piyasa fiyatının volatiliteyi genişleterek kanal alanına geri döndüğü anlamına gelir.

Eğilim tamamlanmadan önce emri iptal etme vakaları nasıl azaltılabilir? Sonuçta brokere yeniden piyasaya giriş yapmak için ek bir komisyon ödemek istemyoruz, özellikle de bu komisyon karın onlarca yüzdesi ise. Böyle durumlarda sinyalin doğru olup olmadığını belirleyen ek göstergeler yaygın olarak kullanılır. Bu filtrelerin osilatörlerin aşırı alım/aşırı satım subjektif seviyeleri gibi öznel değerlendirmeye dayalı güncelleştirilmesi gereken bir dizi giriş parametreleri vardır. Bilindiği gibi piyasa kendi parametrelerinden habersizdir ve tahmin edilemeyecek şekilde değişir. Böylece, bu yaklaşımın birçok zorlukları vardır. Diğer yöntem temel piyasa ilkelerini çekme fırsatıdır. 1980'lerin sonlarında Charles Dow teknik analizin 6 ilkesini geliştirdi. Dördüncü ilke piyasa endekslerinin birbirlerini teyit etmesi gerektiğini belirtmektedir. Bu Dow Jones Ulaştırma Ortalama (DJTA) endeksin Dow Jones Endüstriyel Ortalama (DJIA) endeksi olmadan dikkate alınamayacağı anlamına geliyor. Bu durumda DJIA piyasanın makro endeksidir. Yukarıda incelenen yatırım pozisyonu için bu ilkeyi genişletelim.

Makro endeks oluşturmak için 3 popüler hisse senedi endeksinden oluşan portföyün fiyat dinamiklerini içeren sentetik Euro bölgesi hisse senedi endeksini kullanıyoruz. Endeks kişisel kompozit enstrümanlar ve GeWorko yöntemine dayalı oluşturulmuştur. Bu enstrümanın baz kısmı 3 DE 30 endeksi (DAX analoğu) sözleşmesi, 6 FR 40 endeksi (CAC40 analoğu) sözleşmesi ve 3 GB 100 endeksi (FTSE 100 analoğu) sözleşmesinden oluşmaktadır. Portföy Euro ile kote edilir. Endeksler ilgili futures'lar üzerinde kesintisiz fark sözleşmeleri ile temsil edilmişlerdir. Aşağıda NetTradeX terminalinde bulunan haftanın açılış ve kapanış fiyatlarının grafiği gösterilmiştir. Enstrüman grafiğini online görüntüleyebilir veya siteden ticaret terminaline import edebilirsiniz. Euro bölgesi hisse senedi endeksi hareketinin 6 Ekim'de olan yanlış ihlal haricinde incelenen dönemde Alman DAX ile mutabık. Dow Teorisi'nin dördüncü ilkesi eğilim sinyali filtresi olarak kullanılmıştır. Bu durumda pozisyon sadece &Indices_EU makro endeks mumunun eğilim çizgisinin altında kapanması durumunda kapanır (şek.2). Ne bu durumda ne de pek çok diğerlerinde bu gerçekleşmedi ve bu da pozisyonun piyasada kalmaya devam ettiği anlamına geliyor. Biz haklıydık, çünkü DAX eğilim kanalına dönüyor ve yatırımcı gelirini artırarak yeşil bölge yönünde galip hareketine devam ediyor. Böyle bir yöntemin avantajı sadece analitik enstrüman olarak sermaye yoğun &Indices_EU endeksi kullanma olanağıdır. Biz piyasaya giriş için komisyon ödemiyoruz, ancak DAX'a yatırım yapmak için temel stratejiyi geliştiriyoruz.

Şek.2. Kompozit borsa endeksi &Indices_EU. Açılış/kapanış fiyatı.

Başka bir örnek düşünelim: eğilimi takip etme stratejisi için bir alternatif olarak kullanılan fiyat kanalı içinde ticaret. Destek ve direnç seviyeleri Bill Williams fraktallarına dayanmaktadır (şek. 3). Kanal üç bölgeye ayrılır: alış bölgesi (BUY), satış bölgesi (SELL) ve "piyasa dışı" bölgesi. BUY bölgesinin alt sınırı geçildiğinde 9081.50 Stop Loss seviyesi ile Alış işlemi gerçekleşir.

Şek.3. Alman DAX endeksi (DE 30). Yatay ticaret.

Fiyat SELL bölgesine ulaşır ulaşmaz (yani onun alt sınırını geçince) pozisyon kapanır. Aynı zamanda kısa satış vb de gerçekleşir. Potansiyel kar riskin yaklaşık iki katıdır, ki bu da kanlın üç eşit bölgeye bölünmesi ile sağlanıyor. Yaklaşımın basitliğine rağmen strateji sıkı Stop Loss emirleri koyma ve riskleri azaltmaya izin veriyor. Ama burada bile bizler yukarıdaki resimde kırmızı oval ile işaretlenmiş sahte ihlalden korunmuş değiliz. Bir kez daha Dow Teorisi'nin dördüncü ilkesi yardıma geliyor. Makro endeksin lgili minimumu destek seviyesini geçmediği için (şek. 4 bkz) pozisyon stopun sonraki aşağı seviyeye yer değiştirmesi ile tutuluyor. Seviyeler Fibonacci grid kullanımı ile de inşa edilebilir. Başka bir seçenek de "kilit" yöntemini kullanmaktır, ki bu durumda aşağı yönlü ihlal teyit edilmediği zaman simetrik alış pozisyonu açılır. Fiyat kanalın alt bölgesine geri gelir gelmez kilit açılır. Grafikte görüldüğü gibi fiyat büyümeye devam ederek gerçekten de kanala dönüyor. Bizlerden bazıları yatay kanalın ihlaline dayanan stratejileri tercih ediyor. Bu durumda kanalın üst 9768.92 sınırı ihlal edilir edilmez endeks alışı gerçekleşiyor. Ve yine sentetik hisse senedi endeksine dayalı filtre doğruyu yanlıştan ayırmaya yardımcı oluyor. İhlal sistem endeksi tarafından teyit ediliyor, ki bu da pozisyonun açılabileceği anlamına geliyor. Fiyat veda dönüşü yapıyor ve yukarıya gidiyor. Biz tekrar hedefe vurduk!

Fig.4. Composite stock index &Indices_EU. Channel breakout.

Tabii ki bu strateji riskleri sıfıra indirmez, ama zararlı pozisyonların miktarını azaltamaya ve yıllık sonuçları geliştirmeye yardım edecek ek bir mekanizma ortaya çıkar. Bu yöntemin en önemli avantajları içinde korunan basitlik, erişilebilirlik ve derin piyasa ilkeleridir. En yüksek önceliğe sahip Avrupa borsa makro endeksi yüksek sermaye çeşitlendirmesine sahip olduğu için rastgele sapmalara daha az hassasiyet gösterir. Onun ağır hareketi "gürültü" eğilimli olmayan sistem faktörleri tarafından belirlenir. Ana endeks hareketi sermayenin yeniden dağıtılmasını tetikler, ve yabancılar bile ana harekete katılır. İncelenen örnekte buna AB'nin sıkı ticaret bağları ve ortak ekonomik alanı neden olmuştur: büyüme sürücüleri ticaret cirosunu artırır ve bölgede yatırım çeker (sadece doğrudan değil), ki bunlardan bazıları geri kalmış şirketlerde büyümeye katkıda bulunur. Yukarıdaki örnekte &Indices_EU endeks güncellemesinin DAX'ı hareket ettirdiğini görebiliyoruz ve biz bir kez daha piyasa ile hareket ediyoruz. Bu yöntemi diğer klasik Amerikan ve Asya endekslerine yatırım yaparken de test edebilirsiniz ve "klasiklerin" çalışmaya devam ettiklerinden emin olabilirsiniz. Aynı zamanda piyasa mekanizması ve sermaye piyasalarının globalleşmesine dair daha iyi bir anlayış elde edersiniz, ki bu daha başarılı bir yatırımcı olmak için size kesinlikle yardımcı olacaktır.

Değerli trader'lar. Kişisel kompozit enstrümanlar (PCI) modeline dayalı portföy risklerini koruma yöntemlerine de göz atmanızı öneririz: