Döviz Piyasasının Enstrümanları

Dünya para birimlerinin çeşitliliğinin yanı sıra günümüzde mevcut çeşitli para birimlerinin türev enstrümanları, Döviz piyasası enstrümanlarına atfedilebilir. Döviz piyasasının temel ticaret enstrümanları, çeşitli ülkelerin para birimleridir. Döviz kurları, diğer bir deyişle ABD doları (veya başka bir para birimi) ile olan ilişkileri, piyasanın arz ve talebi ile çeşitli temel faktörlerden oluşur. Forex piyasasında kural olarak en likit ve serbestçe çevrilen para birimleri işlem görmektedir.

Döviz piyasası enstrümanaları aşağıdaki iki kategoriye ayrılır:

Döviz sözleşmeleri

Spot - işlemin, dövizin alış veya satışından maksimum iki iş günü sonrası valörü ile gerçekleştirilmesi demektir. Bu tür işlemler nakit olarak da adlandırılır. Spot işlemleri, borsa dışı (OTC) bankalararası piyasada belirlenmiş döviz kuru (kotasyonlar) üzerinden gerçekleştirilmektedir. Bankaların, hedge fonlarının, finansal şirketlerin ve diğer Döviz Piyasası katılımcılarının spekülatif döviz işlemleri spot şartlara göre yapılır. Döviz piyasasının genel cirosunun %65'ini spot koşullarda yapılan döviz işlemleri oluşturur.

Outright forward – işlem taraflarının kesin olarak belirlediği tarihlerde "ileri" kuru ile döviz alımı. Bu tür işlemler, döviz kurlarının istikrarsız değişimi durumunda faydalı olur.

Döviz swapı – farklı değer tarihlerine sahip paraların eş zamanlı alım ve satımı.
Outright forward ve döviz swapı gelecekte para birimi değişiminin gerçekleştiği Forward Exchange piyasasını oluşturuyorlar.

Türevler

baz varlıktan (ana ürün) elde edilen finansal enstrümanlardır. Temel varlık, herhangi bir ürün veya hizmet olabilir.

Döviz İşlemi Sentetik Anlaşması (SAFE) – bunlar vadeli işlemler için gelecekteki faiz oranına (FRA) ilişkin bir anlaşma olarak işlev yapan OTC piyasasının türevleridir. Başka bir deyişle, bu, gelecekte belirli bir süre için döviz kurunun garantisidir.

Döviz vadeli işlem sözleşmeleri – bu işlemler, gelecekte belirli bir tarihte önceden belirlenmiş bir oranda para biriminin değişimini sağlar.

Faiz Oranı Swapı – İki tarafın belirli bir zaman dilimi içinde bir varlık ya da yükümlülüğe bağlı olan farklı faiz ödemelerini veya döviz cinsini karşılıklı olarak değiştirdikleri bir takas sözleşmesidir.

Döviz opsiyonları –alıcıya, para biriminin piyasa fiyatına bakılmaksızın, belirli bir süre içerisinde önceden belirlenmiş bir fiyatla belirli bir miktarda para satın alma hakkını (yükümlülüğünü değil) veren alıcı ve satıcı arasındaki bir anlaşma.